CHÈ MÙNG 5

"Thân em vừa trắng lại vừa tròn

Bảy nổi ba chìm với nước non.."

Sáng chuẩn bị đồ cúng tết mùng 5. Cũng như mọi năm, tôi gọi về cho mẹ. Và lại câu hỏi mà hình như mùng 5 năm nào cũng hỏi :
- Mẹ ơi ! mẹ nấu chè chưa?
Từ khi lấy chồng, quê chồng không nấu chè như như mẹ nấu.Loại chè tôi nghĩ có lẽ chỉ mình làng tôi nấu thì phải.. Mà hình như cũng chỉ có làng tôi gọi là chè. Vì chè này đơn giản chỉ là gạo nếp nấu nhừ rồi cho mật mía vào , vừa nấu vừa đảo đều cho sánh lại, dập gừng tươi vào nghe mùi thơm ngọt lịm.Tôi vẫn nhớ những ngày xưa, tết mùng 5 là một trong những ngày chúng tôi chờ đợi nhất trong năm.
Hồi đó những ngày bình thường thì ăn cơm luôn phải độn ngô , độn sắn. Tết mùng 5 là một trong những ngày được ăn cơm trắng, không những thế dù ít dù nhiều gì hôm đó cũng có thịt. có xôi và món chè cả năm mới được ăn một lần đó nên chúng tôi mong ngóng lắm!
Sáng ra chúng tôi được mẹ gọi dậy để giết sâu bọ ,(mẹ bảo giết sâu bọ để trong mùa này không bị sâu bọ phá lúa  và cây quả.) mỗi đứa một bát con cơm rượu mẹ ủ bằng gạo nếp. Sau đó là các loại quả trong vườn nhà, thường là mít ,và dứa. Trưa đi chăn trâu , hay đi làm nương về là sà ngay vào bếp. Lúc này mẹ đã sắp lễ thắp hương trên bàn thờ. Bao giờ mẹ cũng để lại một chút ở nồi chè để chúng tôi mỗi đứa cái thìa tranh nhau quẹt. Sao mà ngày đó thấy ngon đến thế, giờ nghĩ đến vẫn nhớ cái vị ngọt lừ làm cho mình ứa nước miếng. Xong nồi chè, mới quay sang trõ xôi, mẹ thường đồ xôi đậu xanh, đậu trồng ở vườn nhà. Mỗi đứa cũng chỉ được một lọn con con  mà sao lúc đó cảm thấy ngon lắm! Ngon hơn cả lúc lên mâm ngồi ăn kèm với thịt nữa...
Ngày đó ở quê còn có tục "khảo mít" . Ăn xong, chờ đúng mười hai giờ trưa, sẽ cử một người trèo lên cây mít, một người đứng dưới gốc cầm gậy đập vào cây và khảo:
_Mít!
Người trên cây phải :
_Dạ!
Năm nay không sai quả, sang năm phải sai quả nhá!
_Vâng !
_Năm nay không sai quả chặt cành, sang năm không sai quả chặt cây nghe chưa?
_Vâng!
                                      
Vườn nhà tôi đến hơn chục cây mít, vậy mà mấy anh em còn tranh nhau để dược "khảo"
Bây giờ về quê, chẳng còn nhà ai khảo mít cả. Các anh chị bảo ngày xưa đói, quý mít thế chứ giờ mùa mít cho không ai lấy khảo làm gì. Với lại có lẽ trẻ con bây giờ có nhiều thú vui khác nên những trò như thế không còn hấp dẫn chúng nữa..Như món chè của mẹ, giờ đây ngày này tôi thường nấu chè trôi, không nấu chè mẹ nấu nữa . Nấu xong ăn chẳng là bao. Để chiều nay chị gái gọi điện bảo "bà ngoại  vừa mang chè vào cho" .Mình lại ..nuốt nước miếng. Cảm thấy sao mà thèm!..